مطالعه رخداد، پراکندگی ژئوشیمیایی و مدل فلززائی طلا و نقره در کانسار مس پورفیری سرچشمه

کانسار مس پورفیری سرچشمه که در انتهای جنوب شرقی کمربند تکتونو - ماگمائی ایران مرکزی و در استان کرمان جای گرفته است با ذخیره 1200 میلیون تن کانسنگ سولفیدی با عیار 7/0 درصد مس و 03/0 درصد مولیبدن بزرگترین کانسار مس در ایران و یکی از مهمترین کانسارهای مس پورفیری در دنیا می باشد.بر اساس این پژوهش عیار میانگین طلا و نقره کانسار به ترتیب 60/0 و 22/1 گرم در تن می باشد که با عیار های گزارش شده قبلی اختلاف زیادی دارد. محاسبات ضریب همبستگی و الگوی پراکندگی ژئوشیمیایی و رفتار این عناصر در منطقه درونزادکانسار نشان داد که طلا و نقره با یکدیگر و با مس همبستگی قوی مثبت دارند. طلا و نقره در بخش غنی از مس درونزادو در آندزیت هایی که تحت تاثیر دگرسانی بیوتیتیک شدید قرار گرفته اند، و نیز در استوک سرچشمه که تحت تاثیر دگرسانی پتاسیک و فیلیک قرار گرفته است، حداکثر غنی شدگی را نشان می دهند. ضریب همبستگی مثبت قوی طلا با مس ‏‎(r=0/7)‎‏ در منطقه درونزاد نشان دهنده ته نشینی و تشکیل همزمان مس و طلا به صورت محلول جامد غیرقابل رویت در درون کالکوپیریت و همبستگی مثبت قوی طلا با نقره ‏‎(r=0/6)‎‏ و هر دو با مس ‏‎(r>0/5)‎‏ در منطقه درونزاد، نشان دهنده شرایط مشابه تشکیل این دو عنصر با مس و غنی بودن کانسنگهای عیار بالای طلا از نقره و حضور احتمالی ترکیبی از طلا و نقره قابل رویت به نام الکتروم، به صورت دانه های مستقل یا انکلوزیونهایی در کالوپیریت می باشد. همبستگی مثبت و خوب طلا و نقره با مولیبدن به عنوان محصولات جانبی کانسار از مهمترین خصوصیات ژئوشیمیایی این عناصر در کانسار سرچشمه می باشد و از این نر کانسار سرچشمه یک استثنا محسوب می شود .